چگونه تحقیقات اجتماعی یاریگر مدیریت شهری می شود؟

اگر مدیریت شهری را شامل برنامه ریزی، توسعه و مدیریت مناطق شهری برای تضمین رشد پایدار و بهبود کیفیت زندگی شهروندان تعریف کنیم، تحقیقات اجتماعی با ارائه داده ها و بینش های اجتماعی به فرآیندهای تصمیم گیری کمک کرده و نقش مهمی در مدیریت شهری ایفا می کند. به عبارت دقیق تر با ادغام تحقیقات اجتماعی در شیوه های مدیریت شهری، شهرها می توانند پاسخ گویی بهتری به نیازهای ساکنان خود داشته باشند، فراگیر بودن را ارتقا دهند، کیفیت زندگی را افزایش دهند و توسعه پایدار را برای نسل های آینده تضمین کنند. در  این جستار تلاش شده است مهم ترین روش های استفاده از تحقیقات اجتماعی در مدیریت شهری مرور شود:

 نیازسنجی از جامعه: تحقیقات اجتماعی به شناسایی نیازها، ترجیحات و نگرانی های شهروندان کمک می کند. نظرسنجی ها، از طریق پیمایش، نشست های متمرکز گروهی و مصاحبه های فردی می توانند اطلاعاتی را در مورد همه موضوعات ذیل مدیریت شهری نظیر مسکن، حمل ونقل، خدمات عمومی و امکانات تفریحی جمع آوری کنند و به برنامه ریزان شهری اجازه دهند تا برنامه هایشان را اولویت بندی کنند، همچنین با شناخت ترکیب جمعیتی مناطق شهری مانند سن، درآمد، قومیت و سطح تحصیلات، مدیران شهری می توانند سیاست ها و خدمات را متناسب با نیازهای خاص گروه های مختلف جمعیتی تنظیم کنند.

برنامه ریزی مشارکتی: مشارکت جوامع در فرایند برنامه ریزی برای مدیریت موفق شهری ضروری و مشروعیت بخش است. روش های تحقیق اجتماعی می توانند رویکردهای مشارکتی را به شکل روش مند تسهیل کرده و اطمینان حاصل کنند که صداهای گوناگون شنیده و در برنامه های توسعه گنجانده می شوند.

مطالعات مربوط به زیرساخت های شهری: مسکن، حمل ونقل و بهداشت عمومی از مهم ترین زیرساخت های یک شهر هستند. تحقیقات اجتماعی می تواند شرایط مسکن، مقرون به صرفه بودن و در دسترس بودن را در مناطق شهری ارزیابی کند. این اطلاعات برای توسعه سیاست های مسکن که به مسائلی مانند بی خانمانی، اعیانی سازی و دسترسی عادلانه به مسکن می پردازد، حیاتی است، همچنین تحقیق در مورد الگوهای حمل ونقل، ترجیحات و چالش ها به مدیران شهری کمک می کند تا سیستم ها و زیرساخت های حمل ونقل عمومی کارآمدی را طراحی کنند که نیازهای ساکنان را برآورده کند و ازدحام و اثرات زیست محیطی را کاهش دهد. در حوزه سلامت و بهداشت عمومی نیز اجتماعی می تواند نابرابری های بهداشتی، دسترسی به خدمات مراقبت های بهداشتی و اثرات عوامل محیطی بر سلامت جامعه را شناسایی کند و مداخلات بهداشت عمومی را هدایت کند.

ارزیابی تأثیر سیاست ها، برنامه ها، طرح ها و پروژه ها شهری: تحقیقات اجتماعی می تواند در چهار سطح اثربخشی سیاست ها، برنامه ها، طرح ها و پروژه های شهری را ارزیابی کند و شواهدی را در مورد اینکه چه چیزی مؤثر است و چه چیزی مؤثر نیست، چه چیزی درست پیش می رود و چه چیزی باید تغییر کند، ارائه می کند. این حلقه بازخورد برای بهبود مستمر در شیوه های مدیریت شهری ضروری است.

برنامه ریزی واکنش به بحران: در مواقع ضروری (واکنش های جامعه به مسائل حادث شده) و اضطراری (بلایای طبیعی، بیماری های همه گیر)، تحقیقات اجتماعی می تواند به شناسایی دیدگاه ها و ارزیابی آسیب پذیری ها، همچنین برآورد آمادگی جامعه برای اقدام کمک کند، در چنین شرایط استفاده از روش هایی چون پیمایش و گروه های اسمی کمک کننده است.

مهدی ژیانپور- مینا جلالی: دکتری جامعه شناسی و پژوهشگر جهاددانشگاهی واحد اصفهان

انتهای پیام